De laatste week

Met de eindstreep in zicht vermoedelijk de laatste weblog uit Tanzania… De afgelopen weken leven we uiteraard steeds meer toe naar het aanstaande afscheid, wat niet mee zal vallen. Dingen afmaken, zaken overdragen. Vooral Koen kan dingen overdragen nu zijn opvolger een week geleden gekomen is; samen met vrouw en tweejarig zoontje, uit Rotterdam dus we praten de zelfde taal. Ze komen voor twee jaar dus voor hen een hele stap! Ze moeten nog wel een beetje wennen, wat ook wel logisch is: een van de armste gebieden van deze wereld maar wel met (in onze ogen) het mooiste weer van de wereld.
Als er dan nieuwe expats komen dan realiseren wij ons weer hoe gewend we al zijn om hier te wonen, gewend aan de cultuur, het stof, het eindeloze groeten, de trage snelheid waarop mensen lopen, de vrouwen die wekelijks met een andere haardos lopen, de mannen die hand in hand lopen, het vroege tijdstip waarop het dagelijks pikdonker is (19:00u), de vele vliegen en muggen, het prachtige geluid van de vogels elke ochtend, de zon die elke ochtend staat te wachten als we de gordijnen open doen, Mount Hanang (een vrijstaande hoge berg) die dan weer wel en dan weer niet te zien is vanuit de woonkamer, de wekelijkse telefoongesprekjes met de familie, de waardering die we van zoveel mensen hier krijgen voor ons werk, dit versus de teleurstellingen als dingen niet werken die je graag zou willen alleen maar door schijnbare laksheid van zo veel mensen, de geitjes die elke dag enorm gaan blaten als wij ’s middags thuiskomen, patiënten die dood gaan alleen omdat apparatuur niet werkt of omdat dingen uitgesteld worden, de medische studenten uit Europa die komen en gaan, de enorm saaie feestjes voor huwelijken en verlovingen waarvan we ons verplicht voelen die bij te wonen, kortom, we zitten al helemaal in deze samenleving. En we realiseren ons dat we over anderhalve week weer terug zijn in het bekende Nederlandse leven, waarin alles zo geregeld is, alles te koop, de familie binnen handbereik, waar je blij mag zijn als je de zon ziet, en niet zoals hier standaard in je t-shirt kan lopen, waar je gewoon met de auto overal naar toe kan…

Tussendoor zijn we nog druk bezig met ons werk in het ziekenhuis. Klaske is nog bezig met een “formularium”, dat is een boekje waarin alle geneesmiddelen vermeld staan met een toelichting er bij. Dat bestaat hier nog niet, en dat is lastig en niet efficiënt want iedere dokter schrijft maar voor wat hij gewend is om voor te schrijven. Ook is ze druk bezig met onderwijs. Vorige week heeft ze een workshop van twee dagen georganiseerd over antibiotica, wat erg gewaardeerd werd door de andere dokters en studenten. Er is nu wel wat spanning op de afdeling want bijna alle dokters gaan òf terug naar huis (zoals Klaske maar ook de Duitse kinderarts Theresa) of ze gaan naar een ander ziekenhuis om te specialiseren (alle goeie Tanzaniaanse artsen). Ondanks Koen zijn herhaaldelijke oproepen binnen het management lijkt het er op dat er voorlopig geen vervanging komt wat betekent dat de zorg een stuk minder wordt. Later komen er wel een paar artsen uit Nederland en Noorwegen, en in de loop van volgend jaar komen andere Tanzaniaanse artsen terug van hun opleiding maar daar hebben de patiënten van de komende weken weinig boodschap aan. Niet leuk om zo weg te gaan, maar ja, dit is Afrika… Veel te veel wordt hier nog alleen gedacht aan vandaag en niet aan morgen. Voor Koen worden de laatste dagen van deze week nog een echte afsluiting want er wordt voor het management een tweedaagse brainstormsessie georganiseerd over de toekomst van het ziekenhuis. Wel heel nieuw voor de Tanzaniaanse collega’s want die hebben dit nog nooit meegemaakt.

Hoe dan ook, een aantal van onze doelstellingen hebben we in ieder geval bereikt, en dat is voor Klaske een aanzet tot regulier onderwijs voor dokters en co-assistenten en voor Koen een nog steeds financieel redelijk gezond ziekenhuis en een verbeterde administratie die dit jaar tot een goedkeurende accountantsverklaring heeft geleid. En daarnaast natuurlijk de ongeveer 1.500 patiënten die Klaske behandeld heeft. Patiënten die ieder voor zich een ziekte hebben waarmee ze in Nederland waarschijnlijk het ergste geval van het ziekenhuis zouden zijn geweest.

Vrijdag hebben we ons afscheidsfeestje. En nee, we gaan niet een van onze geiten roosteren… hoewel we wel inmiddels twee geiten hebben laten ophalen door een collega met grote geitenkudde. Wat was het geval, beide “originele” geiten hebben dus babygeitjes gekregen, de een een vrouwtje en de andere een mannetje en dat ging best goed. Alleen de laatste weken denkt het mannetje, of zeg maar jongetje van een paar maanden oud, dat hij al volwassen is en probeert zowel zijn moeder, zijn tante als zijn halfzus te dekken, inclusief alle bewegingen en geluiden die daarbij horen… en dat zowel overdag als midden in de nacht. Geluidsoverlast dus. Moeder en zoon leven inmiddels gelukkig in de andere kudde en als tegemoetkoming ontvangen we een inmiddels overleden mannelijke geit terug om te roosteren op ons afscheidsfeestje.

Over een week gaan we dus richting huis: eerst met een auto van het ziekenhuis naar Arusha, daar blijven we nog twee nachten en dan op dinsdag de 17e ’s avonds met de KLM naar Nederland! De zelfde dag is de overdracht van ons huis aan de ’s Gravenweg gepland dus we zijn gelijk druk met van alles. En dat is waarschijnlijk maar goed ook want dat voorkomt het bekende “gat” waarin we zouden vallen…
Tot snel in Nederland!